Merhaba,
Bu yazımda sizlere cep telefonu alımında karışımıza duvar gibi çıkan bazı engellerden bahsedeceğim. Bunların en başında vergi yükü geliyor. Telefon ülkeye girdiğinde %1 Kültür Bakanlığı payı, %10 TRT Bandrol ücreti, çıkan rakama göre aşağıdaki ÖTV oranı uygulanıyor. Daha sonrada çıkan rakama %18 KDV ekleniyor. Hal böyle olunca telefon fiyatları fırlıyor.
Tablo Kaynağı: Resmi Gazete
Örnek vermek gerekirse 100 dolara ülkeye giriş yapan bir telefon otomatik olarak 1,869TL oluyor. (Dolar kuru 18,69TL’den hesaplanmıştır. Tarih: 25/12/2022). %1 Kültür Bakanlığı payı eklediğimizde 1,887.69TL oluyor. %10 TRT Bandrol ücreti ile telefon 2,076.45TL oluyor. Yukardaki tabloya ÖTV’mizi de eklersek 2,907,03TL oluyor telefonun fiyatı. Birde %18 KDV eklememiz lazım tabi. Telefonun fiyatı 3,430.29TL oluyor.
Dikkat ederseniz fiyatı ülkeye giriş tutarının neredeyse iki takına çıktı. Bu bahsettiğimiz 100 dolarlık bir telefon. Bu tip telefonlar genelde düşük özellikli, halk dilinde alo desin yeter diye tabir edilen telefonlar. Daha iyi bir telefon almak isterseniz bu fiyat 2 katına 3 katına çıkacaktır. Peki çok iyi bir şey alayım yıllarca kullanayım derseniz nasıl olur? O zaman bu tutar 10 katına 20 katına çıkıyor. Örnek iPhone 14 ve Samsung S22. Vergi yükü bu kadar yüksek olunca kimse alamıyor. Alanlarda borç içinde yüzüyor.
Peki tek engel vergi mi?
Tabi ki de hayır. Birde cep telefonu alırken kredi/kredi kartı taksit sayısına takılıyorsunuz. Nasıl mı? Eğer satıcı telefon sattığını beyan eden bir fatura kesecekse ve aldığınız telefon 5 bin TL altındaysa en fazla 12 ay, 5 bin TL üzerindeyse en fazla 3 taksit yaptırabiliyorsunuz. 5 Bin TL altındaki telefonlar için bu taksit sayısı mantıklı ama 5 bin TL üzerinde olan telefonlar için sıkıntı büyük. Özellikle yukarıdaki vergilendirme yapısından dolayı 20 bin TL, 30 bin TL gibi rakamlara sahip telefonları almak neredeyse imkansız oluyor. Peki insanlar bu telefonları nasıl alıyor? Cevap basit. En kolay yöntemi ihtiyaç kredisi. 20 Bin TL tutarındaki bir telefonu tüketici kredisi ile 12 ay taksitlendirebiliyorsunuz. Yaklaşık olarak aylık 2 bin TL gibi bir taksit ödüyorsunuz. Yani bu kadar vergi yükün üstüne birde faiz ödüyorsunuz. Hesabın içinde kredi için dosya masrafı, sağlık sigortası dahil değildir. Bunları da eklersek muhtemelen 20 bin TL değil, 21 bin veya 22 bin TL kredi çekmeniz gerekiyor.
Peki devlet bunu neden yapıyor?
Benim tahminim ithalatı azaltmak ve ülke içinde döviz tutmak. Ayrıca vergi gelirini arttırmak. Bildiğiniz gibi ülkemizde yerli ve milli ihracat yapan firma sayısı az. Üretim yapan bir çok işletme yabancı sermaye veya yabancı ortaklı sermaye. Bu firmalar doğal olarak yıl sonlarında yıl içinde elde ettikleri kârın bir kısmını ülke dışına döviz cinsinden çıkartıyor. Bir kısmını da ülkedeki istikrar haline göre yatırıma ayırıyor. Durum böyle olunca ülkeden sürekli döviz çıkışı oluyor. Devlette ülke dışına döviz kaçırmamak için kullanıcı eğilimlerini engellemek veya yönlendirmek istiyor. En büyük etkenin bu olduğunu düşünüyorum. Uzman ekonomistler daha iyi analiz edecektir tabi bu durumu.
Bu yazıyı sadece cep telefonları için yazdım. İlerleyen günlerde otomobil, teknolojik diğer ürünler ve akaryakıt içinde ayrıca analiz yazısı yazmayı planlıyorum.
Okuduğunuz için teşekkür ederim. Beğenmeyi ve paylaşmayı unutmayın lütfen.